Thursday, January 9, 2020

Reflektim pasçertifikues

Në Zgjedhjet e 6 Tetorit, unë votova për një subjekt politik dhe pothuajse detyrimisht për pesë kandidatë për deputetë të po këtij subjekti. Thua se të gjithë këta kandidatë që i votova unë, do të më përfaqësojnë mua dhe zonën ku unë jetoj. Mund të bëj be, se asnjërin nga këta pesë kandidatë as që i kam parë të vijnë ndonjëherë, jo vetëm gjatë fushatës, por asnjëherë tjetër të takojnë komunitetin e kësaj zone, e të shohin nga afër se me çfarë përballemi ne, çdo ditë të jetës. Por, duke qenë se ligji zgjedhor dikton kështu, edhe nuk kishte se si të veprohej ndryshe, pos për të shenjuar pesë kutiza para emrave të kandidatëve, e të cilët asnjëherë në jetë s'do të jenë falënderues për votën që e fituan krejt pa mund dhe falënderu rregullit të lartpërmendur. Minimumi etik do të ishte që një zonë të përfaqësohej nga një deputet dhe ai të mbahej përgjegjës për të bëmat e tij gjatë mandatit dhe ngritjes së dorës në Kuvend.

Pra, unë dhe qytetarët e vendit, kemi votuar për kandidatët për deputet, ku nga të gjithë të zgjedhurit, pritet të konstituohet Kuvendi. Sipas interpretimeve të fundit të Gjykatës Kushtetuese, ky Kuvend do të emëron për kryetar të tij, përfaqësuesin nga Partia ose koalicioni fitues (sqarim: në rastin tonë, Partia fituese, partia me përqindjen më të lartë të votave!). Dhe kaq do të duhej të ishte loja politike e quajtur Zgjedhje.

Në kushte krejt normale të një shteti tashmë të bërë e funksional, mandatari për kryeministër i caktuar natyrshëm nga Partia ose koalicioni fitues, jo domosdoshmërisht do të duhej të ishte njëri nga deputetët e zgjedhur, as njëri nga bartësit e listave, as njëri nga kryetarët e partive. Po kështu, edhe ministrat e zëvendësit e tyre. Por, këtu tek ne, thua se vendi ka mbetur në këta 120 deputet të zgjedhur, e që të mund të harrnohemi disi, duhet medoemos të marrim nga aty dikë për kryeministër, disa të tjerë për ministra e kështu më radhë. E më pastaj, këta deputetët e avancuar në poste qeveritare të zëvendësohen në Kuvend, me kandidat të listave të ranguar më poshtë e me vota më të pakta, prej nga edhe dilema se sa mund të konsiderohen këta si të zgjedhur të popullit!?

Po, pjesa tjetër e shoqërisë (jo politike), a nuk paskësh njerëz të denjë për poste ministrore e udhëheqës agjencionesh shtetërore? Them se po. Përse, duhet medoemos tërë ky zell për zënie të posteve. Në kushte normale, kur një vend si i yni, me mijëra telashe e halle, posti ministror do të duhej të shihej si sfidë e jo si privilegj apo shpërblim. Nëse qëllimi është siç trumbetohet, të i dilet zot vendit e të 'çkapet' shteti, atëherë do të duhej që së paku kësaj radhe të na dëshmohej se postet nuk qëndrojnë mbi programin qeverisës. Qytetarët duan të shohin të emëruar në poste, njerëz me arritje kulmore profesionale, me biografi të pastër, e jo njerëz gjithsesi nga politika, që veq që flasin e zhvatin, pothuajse nuk dijnë të bëjnë gjë tjetër.

Nëse LVV dhe LDK kanë arritur të merren vesh për një Qeveri me 12 Ministri, atëherë le të mirren vesh edhe për draftim të një ligji ku Presidentet e ardhshëm do të zgjedheshin me votën direkte nga populli, ashtu që ky post të mos bëhet gjithnjë si mollë sherri për ndarje të hises qeverisëse në çdo palë zgjedhje. Edhe ashtu, Presidentët janë përfaqësues të të gjithëve dhe në rastin kur të tillët na vijnë me pazare hisesh qeverisëse, vështirë të besohet se ata përfaqësojnë të gjithë!

Skënder Nitaj
Prishtinë, 02 Dhjetor 2019

Paradoks në prag të ndërrimit të moteve

Këtë fundvit, vendi ynë mund ta përmbyll me një paradoks, duke e konstituuar kuvendin e ri dhe duke u menaxhuar me qeveri të vjetër. Kjo, për shkak të mungesës së përvojës sē një demokracie elementare, me ç'rast në rrethana më të arsyeshme, do të mund të kishim kuvendin e njëjtë, por me një qeveri tjetër. Jo medoemos, do të duheshin zgjedhje të reja (me shumë kosto buxhetore) sa herë të ketë rënie të qeverive. Shembuj nga demokraci përendimore na mësojnë, që ka edhe qeveri të minorancës (siç ishte shndërruar edhe kjo e dorëhequra) apo qeveri teknike (profesioniste) me mandat të shkurtuar, që në rastin tonë, detyrë kryesore p.sh. do të kishte përgatitjen e refornës zgjedhore apo përgatitjen e platformës për bisedimet me Serbinë, a ndonjë detyrë tjetër ku do të ishte i nevojshëm koncensusi i të gjithë spektrit politik por edhe popullor.

E gjithë kjo që u tha, mbështetet në faktin se edhe pas Zgjedhjeve të mbajtura, në thelb nuk ka ndonjë ndryshim të dukshëm të përbërjes së spektrit politik në Kuvend. Janë pothuajse të njëjtat përqindje që nga më parë. Edhe kësaj radhe, lideri më i votuar ishte z. Albin Kurti, e pasuar nga gruaja më e votuar, znj. Vjosa Osmani. Këta të dy, edhe do të duhej të 'bënin pazaret' për një bashkëqeverisje, jo vetëm për shkak të votave të fituara, por edhe për shkak të zotimit paraelektoral. Ekziston një bindje në masë, se votat që i fituan Kurti dhe Osmani, ishin në sasinë e tillë, edhe për shkak të zotimit të tyre për bashkëqeverisje. Më shumë se gjysma e votuesve, shprehen vullnetin e tyre, që këto dy figura t'i shohin së bashku duke krijuar qeverinë e re. Këta votues, edhe mund të ndjehen të dëshpëruar deri në mashtrim, kur në negociatat (lexo: kushtëzimet) që po ndodhin në mes LVV dhe LDK, mungon zonja më e votuar. Taktizimet dhe mashtrimet ndaj votuesve nga ana e subjekteve politike nuk kanë mbetur pa u ndëshkuar deri më tani, prandaj partisë së dytë sigurisht nuk do t'i bënte hajr përballja me votuesin në rast të zgjedhjeve të reja, por as të mbeturit në opozitë edhe për një mandat qeverisës. Do të ishte, një zgjidhje ngërçi, nëse do të kishte një ujdi mes dy palëve, që për hirë të votuesve, kandidati i përbashkët për President, pas 2 vitesh, të ishte sërish një zonjë, në këtë rast, zonja më e votuar.

I ka ardhur koha, që edhe në politikë të valorizohet shkuarja në pension, bile edhe para moshës 65 vjeç, ashtu që mos të festojmë ndërrimet e moteve me paradokse.

Skënder Nitaj
Prishtinë, 18 Dhjetor 2019

Shqipëria londineze dhe Kosova

Në një të ardhme (jo shumë të afërt), në kuadër të ndonjë agjende, si p.sh. të ndonjë integrimi ndërkontinental apo ndërplanetar (😉) dhe në analogji të plotë me kushtëzimin grek ndaj fqinjit të vet verior, edhe Kosova, do të mund ta kushtëzonte fqinjin e saj përendimor, me ndryshimin e emrit, në p.sh. Shqipëria Përendimore. Kështu, do të eleminohej mundësia e "rrezikut" nga ndonjë aneksim i mundshëm nga ana e tyre, të territoreve të tjera të Shqipërisë etnike!...

Dhashtë Zoti, që deri atëherë, Shqipërinë londineze, por edhe Kosovën (si dhe krahinën shqiptare të Maqedonisë Veriore) të jenë duke e udhëhequr njerëz me ADN puro 100% shqiptare, e të cilët edhe veprimet e tyre politike do t'i kenë 100% konform interesit të përbashkët kombëtar! 🇦🇱🇽🇰

Skënder Nitaj
Prishtinë, 21 Dhjetor 2019

Vendet e painkuadruara në BE

Iniciativa për Mini Shëngenin Ballkanik e ndërmarrë nga Serbia, Shqipëria dhe Maqedonia, si nismëtare, por edhe Bosna e Hercegovina dhe Mali i Zi, si vëzhguese, për njohësit e së kaluarës jo shumë të largët, të khejnë kujtesën jo vetëm të një Ballkanie të ideuar, por edhe të një lëvizje të gjërë botërore e vendeve të painkuadruara, të cilës i printe ish-Jugosllavia, së bashku me Egjiptin dhe Indinë. Atëbotë, shteti ish-jugosllav, mjeshtërisht, ia kishte arritur të krijonte miqësi dhe marrëdhënie të dobishme për veten e saj, me numrin më të madh të shteteve të botës së tretë, e në të njëjtën kohë, pa i dëmtuar aspak raportet e saja me vendet e të dy blloqeve lindje-përendim. Ish-Jugosllavia ishte shndërruar si një Lopë e Shenjtë për këto vende apo thënë më mirë si një "qengj i butë".

Nuk është për befasi që Serbia, e cila edhe de fakto edhe de jure, është pasuesja thelbësore e asaj krijese jugosllave, të qëndroi mbrapa iniciativave të ngjashme, gjithsesi më të vogla për nga numri i shteteve pjesëmarrëse, por hiq më pak të vlefshme për të, si mundësi për tu rikthyer dalngadal në skenën botërore, duke relativizuar kështu humbjet që ajo mund t'i ketë patur gjatë procesit të shkatërrimit të ish'Jugosllavisë. Një prej mënyrave për t'u rikthyer, aty ku dikur ishte zot shtēpie, mund të jetë edhe iniciativa për Mini Shëngenin Ballkanik. Në këtë rast, nën petkun e një lëvizje të lirë të njerëzve dhe mallrave, Serbia, duke qenë më e madhja jo vetëm territorialisht, mund të rikthehej edhe si një padrone e kësaj iniciative, duke i shtuar fuqitë e saja, kundruall fqinjëve të saj, e pse jo të konsiderohej sërish si një Lopë e Shenjtë!

Kosova, me aq sa është kuptuar, nuk ka qenë e ftuar në bashkëthemelim të kësaj iniciative, por po ashtu dihet se ka pasuar edhe refuzimi i saj për t'iu bashkangjitur takimeve, qoftë edhe si vëzhguese. Ky refuzim i saj, nuk ka kaluar pa u kritikuar publikisht, në prani të tjerëve, nga "vëllamthi i madh", i cili krerët tonë politik i ka akuzuar për vetizolim. Kosova nuk është e njohur nga Serbia. Serbia po ashtu i mohon pafytyrësisht, të gjitha krimet gjenocidale që i kreu në Kosovë. Kosova nuk mund të jetë e barabartë në pjesëmarrje të çfarëdo iniciative regjionale, nën kushte të tilla, ku Serbia vazhdon ta ketë në Kushtetutën e saj, Kosovën si pjesë të saj.

Njerëzit këtu, pas një periudhe prej gati dy dekadash lirie, edhe mund të kenë shpresuar që po afron koha për jetësimin dalngadal të ëndrrës për një bashkim kombëtar, por assesi nuk kanë mundur të imagjinojnë se si më shpejt mund të ndodh një bashkim serbo-shqiptar, nëpërmjet një mini-shëngeni, falënderu "vëllamthit të madh".

Skënder Nitaj
Prishtinë, 24 Dhjetor 2019